„Niewolnica Isaura” – Bernardo Guimares

Jedna z pierwszych noweli w Polsce wydana jeszcze za czasów PRL'u. Krótka, nie zwięzła, ale na temat! Opowieść o młodziutkiej Isaurze, obdarzonej anielskiej urodzie. Możecie być pewni, że dowiecie się więcej o jej smutkach niż radościach. Dodajcie do tego opisy hacjend, uczuć głównych bohaterów i mamy nowele rozchwytywaną przez czytelników. Pytanie jednak brzmi – czym tak naprawdę Bernardo Guimaraes zachwycił miliony ludzi?

Historia Isaury rozpoczyna się dość niewinnie, wręcz humorystycznie. Córka niewolnicy staje się kolejną własnością rodziny komandora. Los sprawił, że żona zarządcy była tak nią zauroczona, iż postanowiła dać jej godne wychowanie. Niestety – pomimo dobrego traktowania, nigdy nie zdecydowano się wyzwolić Isaury. I tak po śmierci swej matrony zostaje niewolnicą syna Leoncia i Malwiny - jego żony. Nowe państwo również pokochało ją mocno, można by rzec, że nawet za bardzo! Leoncio zauroczony urodą niewolnicy oraz popędami seksualnymi rozpoczyna ciężkie czasy dla Isaury. Jak to bywa w takich nowelach, nasza piękna i skromna niewolnica, wcale, a wcale nie zamierza zostać kochanką właściciela. Miguel, ojciec młodziutkiej dziewczyny, walczy o wolność swojej córki. Kiedy to, w końcu udaje się mu znaleźć sposób na wykupienie Isaury – komandor umiera. Władzę przejmuje Leoncio, a wraz z tym wydarzeniem życie niewolnicy zmienia się z koszmaru w piekło. Jak potoczy się ,życie młodej dziewczyny? Czy otrzyma wolność? A może Leoncio wygra tą wojnę, a wraz z nią Isaurę?

Na początku czytanie szło mi opornie. Długie opisy, brak dialogów. Pierwszy rozdział, drugi, trzeci. I tak pięćdziesiąt stron później coś się zmieniło. Opisy nie były już tak nudne ani męczące. Czytało się jednym tchem byle tylko wiedzieć jak rozwinie się akcja. Sama się sobie zdziwiłam.

Jak już wspomniałam mamy do czynienia z wieloma opisami: historii bohaterów, ich wyglądu oraz przeżywanych przez nich emocji. Chociaż na początku może to być nużące, potem bardzo pomaga w zorientowaniu się dlaczego tak, a nie inaczej dana postać postąpiła. Muszę przyznać, iż bohaterowie są sztampowi – podzieleni na dobrych i złych, głupich oraz naiwnych. Owszem można narzekać, ale chwila! Moment! „Niewolnica Isaura” pochodzi z 1875 roku! A jej autorem jest brazylijski pisarz epoki romantyzmu. Cóż, więcej nie trzeba tłumaczyć, prawda?

Pytacie zapewne skąd ten szeroki rozgłos brazylijskiej noweli sprzed wieku? Wszystkiemu winny jest serial telewizyjny stanowiący wzbogaconą i rozbudowaną wersję powieści. Ha! I tu tkwił haczyk popularności owej noweli pod koniec XX wieku. Sama jestem ciekawa, czy jest gdzieś możliwość obejrzenia go – ot tak by sprawdzić, czy warty jest swojej sławy.

Kilka cytatów:

Egoistycznie:

„ Nie, nie, moje dziecko. Póki zostało mi życia, chcę mieć ją zawsze blisko siebie. Chcę, żeby była moja i tylko moja.”

Podejrzliwie:
„Wejście Leoncia, który nadchodził z salonu, położyło kres całemu zajściu. Wszyscy troje w pośpiechu i milczeniu wypili kawę; nie ufali już sobie nawzajem i patrzyli an siebie podejrzliwie. Tak to w jednej chwili niezgoda wkradła się w łono tej małej rodziny, do niedawna szczęśliwej, zgodnej, spokojnej.”

Uroczyście:
„Pochylona nad trumną teściowej, Malwina przysięgła otoczyć opieką nieszczęsną niewolnicę i nie szczędzić dla niej tych starań, jakimi dotąd tak hojnie darzyła ją nieboszczka.”

Zabawnie:
„ - Panienko Isauro, ja...ja...przychodzę... -wymamrotał ogrodnik (…) - Przyszedłem ofiarować pani te kwiatuszki, chociaż pani sama jest jak kwiatuszek...

- Co też pan mówi, panie Belchior!... Znów zwraca się pan do mnie przez „pani”. Jeżeli będzie się pan upierał przy swoim, pogniewam się i nie przyjmę pańskich kwiatuszków...”

Cytaty pochodzą z: B.Guimares, Niewolnica Isaura, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986 r.

Podsumowując: Niewolnica Isaura jest dobrym wyborem na nudną podróż pociągiem, czy autobusem. Sprawi, że skupimy się na przyjemności czytania i odkrywania świata pewnej niewolnicy, zamiast zadręczać się nieprzyjemną i długą podróżą. Osobiście ciesze się, że w końcu mogłam po nią sięgnąć i nie żałuje straty tych kilku godzinek.