„Tomek w krainie kangurów” - Alfred Szklarski

Australio – przybywam!!! No to nieźle żem wpadła. Mało, że książka stara i dziwnie pachnie, to trzyma się tak, aż środka nie widać. Ale, ale to nie najważniejsze kiedy kraj pełen dzikiej przyrody woła do Ciebie z oddali! Czas zakasać rękawy i migiem ruszyć w nieznane!

Wydawnictwo: Śląsk

Rok wydania: 1976

Ilość stron: 221

Czternastoletni Tomek Wilmowski to całkiem dobry uczeń czwartej klasy podstawowej. Nie byłoby to dziwne gdyby nie fakt, że mamy 1902 rok pod okupacją rosyjską. Czasy niespokojne, a codzienne chodzenie do szkoły (nawet w soboty!) to katorga dla każdego Polaka. Nie wolno mówić w języku ojczystym, ani na lekcjach, ani na przerwach, ani nawet na ulicach, czy w domu – bo to takie rebelianckie. Straszne to czasy. Oj straszne. Jednakże tytułowy Tomek wcale, a wcale się nie poddaje. Idzie za kolegę do odpowiedzi (w pełni szczerej intencji), sprowadza sprawiedliwość na klasowego lizusa i uwielbia, kocha, ubóstwia geografię! Tak, tak, tak! Otóż nasz młodzieniec jest zapaleńcem, który zna każdy szczegół na mapie. Coś niesamowitego zwłaszcza, że wszyściutko potrafi wyśpiewać w języku rosyjskim!

Jak już mogliście zauważyć nasz bohater to całkiem niezły gagatek, który jeszcze nie jedno pokaże. Akurat przytrafia się okazja – wyjazd do Australii. Cudownie brzmi, prawda? Początek XX wieku, a tu taki rejs statkiem z Europy przez czarny ląd, aż do upragnionego piątego (tak, tak nie przewidzieliście się!) kontynentu. Co by tu dużo mówić: dzieje się naprawdę wiele. Głównie polowanie na kangury, ale i na inne mniejsze zwierzaki. Poza przygodami na ziemi, mamy też na morzu – i to całkiem niebezpieczne. Dodajmy do tego broń i dziwnych ludzi wróżących nie wiadomo skąd i mamy całkiem przyjemny opis książki.

Tylko, że tutaj jest coś więcej niż zwykła podróż. Poznajemy zwyczaje rdzennych mieszkańców, sposoby chwytania dzikich zwierząt, czy trudne, lecz barwne życie kolonistów, a to wszystko (stety lub nie) w długich opisach pełnych bardzo naukowej, ale barwnej historii australijskiej flory i fauny.

Jeśli chodzi o język to jest on trochę zbyt złożony jak dla młodzieży. Nie każde dziecko z podstawówki zapewne będzie w stanie wszystko zrozumieć, a te zawiłości centymetrowe, kilogramowe i upierzenia od wyboru do koloru, tego nie ułatwiają. Jednakże nie oznacza to, iż jest to powieść nie do przebrnięcia. Wystarczy, że taki młodzieniec uwielbia przyrodę, chce poznać życie na innych kontynentach i ubóstwia gdy opis poprzedzony jest rysunkiem, a wszyściutkie przeciw znikają. Przeplatanie się powieści z informacjami o dzikiej naturze są bardzo dobrym sposobem na przekazanie wiedzy do wsiąkającego jak gąbka umysłu.

Cytaty:

Ekscytująco:

„ Przyrzekł ojcu, że postara się zasnąć natychmiast, ale mimo najszczerszych chęci wcale nie był senny. Jakże tu można zasnąć, gdy w ciągu niedługich kilku godzin przeżyło się tyle emocjonujących wrażań! Przymknął wprawdzie powieki, lecz natychmiast przypomniał sobie półnagich palaczy, którzy wielkimi łopatami wrzucali węgiel do potężnych pieców buchających żarem. Potem przeniósł się myślami do budki sternika, widział czuwających oficerów i marynarzy.”

Informacyjnie:

„ Wszystkie torbacze należą do zwierząt żyworodnych i małe swe karmią mlekiem, wydzielanym przez otwory sutek. Są więc ssakami w ścisłym tego słowa znaczeniu. Torbacze wyginęły już dawno niemal na wszystkich kontynentach, lecz w Australii znajdujemy je jeszcze w około stu sześćdziesięciu gatunkach.”

Zachęcająco:

„- Umiesz strzelać?

Tomek poczerwieniał z zadowolenia. Pochlebiało mu, że ojciec ma dla niego funkcję związaną ze strzelaniem. Lecz jak tu się przyznać, iż prócz wiatrówki nigdy w życiu nie miał w ręku innej broni? Chrząknął więc kilka razy i mruknął:

- To zależy... z czego?

- A tak....ze sztucera?

- Oczywiście, że umiem – potwierdził Tomek na wszelki wypadek, nie chcąc pozbawiać się przyjemnej funkcji.

- To bardzo dobrze – powiedział Wilmowski, wymieniając porozumiewawcze spojrzenie ze Smugą. - Chcemy powierzyć ci zaopatrywanie ekspedycji w świeżę mięso.

- To ja niby mam polować?

- Tak!”

Bezwzględnie:

„Australijczycy są na ogół łagodni i bardzo gościnni, chociaż mieliby dość powodów do znienawidzenia kolonizatorów.

- A to dlaczego? - zdziwił się Tomek.

- Należy pamiętać, że w pierwszych latach osadnictwa doznali wielu krzywd. Tępiono ich bezlitośnie przy każdej okazji, racząc nawet zatrutą żywnością i wódką. Szczególnie okrutny los spotkał nieszczęsnych Tasmańczyków, których mordowano tak barbarzyńsko, że ostatnia Tasmanka zmarła już w 1876 roku. (…) Europejczycy nigdy nie przebierali w środkach zagarniając nowe kontynenty. Ludność miejscowa w każdym przypadku musiała ustępować im najlepsze ziemie i podporządkować się całkowicie ich woli lub ginąć. Krajowców, którzy mieli odwagę upominać się o swe słuszne prawa, mordowano bez litości, oskarżając o dzikość, wrogość i brak kultury. Tak się działo w Afryce, Ameryce oraz Australii i Tasmanii.”

Przygodowo:

„- Co stało się dalej?

- Bandyci zabrali mu zegarek i kilka funtów, które miał przy sobie w kieszeni. Odnosili się nawet dość dobrze do swych brańców. Karmili ich, poili wódką, a niektórym to i rąk nie wiązali. W końcu doszło do napadu na dyliżans. Wtedy bandyci zabili konwojentów, a wóz razem z pasażerami przywiedli do swego obozu. Ponieważ w dyliżansie przywiedli do swego obozu. Ponieważ w dyliżansie nie znaleźli dużo złota, ze zmartwienia wypili więcej wódki i posnęli. Wtedy to właśnie Wiśniowski skorzystał z okazji. Przepalił więzy węgielkiem ognia, zabrał torbę, w której bandyci trzymali część łupu wraz z jego zegarkiem i pieniędzmi, po czym czmychnął z obozu.”

Cytaty i zdjęcia pochodzą z: A. Szklarski, Tomek w krainie kangurów, Wydawnictwo Śląsk, 1976 r.

Podsumowanie: Kolejna świetnie napisana powieść przygodowa dla młodzieży jak i dorosłych. Pełna zadziwiających oraz wstrzymujących oddech akcji, miejsc, które każdy z nas chciałby zobaczyć na własne oczy, postaci jakich nie zapomnimy. Brać, czytać i zanurzyć się w dzikiej Australii!!